حقوق متقابل زائر و کارگزار

ساخت وبلاگ

یک کارگزار موفق و متعهد به عنوان نماینده سازمان حج و زیارت، نسبت به هر یک از زائران وظایفی دارد اعمّ از وظایف اداری و حقوقی و اخلاقی.

     کارگزار در سفر زیارتی حج و عتبات عالیات و سوریه نسبت به یک زائر مسئول است و این مسئولیت ، مسئولیت در برابر ربّ غفور می باشد که نتیجه آن،پاداش و عقاب دنیوی و اخروی است. البته مسئولیت، تعهّد آور بوده و آن هم طرفینی است یعنی هم کارگزار نسبت به زائر مسئول است و هم زائر نسبت به خدمات کارگزار (آن هم در حدّ امکانات و مقدورات) مسئولیت دارد.

                                        کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته

     خداوند عزوجل ، هیچ کس را جز به قدر آنچه به او داده است تکلیف نمی کند، بنا براین انسان به تناسب آنچه دریافت داشته و یا می تواند دریافت کند مسئول شناخته می شود چنان که در سوره طلاق آیه 7 می فرماید:

                                                لا یکلّف اللهُ نفسا إلّا ما آتاها

    یک کارکزار با توجه به اهداف عالیه جمهوری اسلامی ایران در راستای خدمات رسانی به زائران محترم

باید خود و همکارانش را در این توفیق الهی یادآوری نموده و این خدمت رسانی را نسبت به دیگر خدمات استثنائی ارزیابی کرده ، قدر این موقعیت و موفقیت را بدانند و به جهت این عنایت الهی ، زائران را ضیوف الرّحمان دانسته و بدان سبب شکرگزار الله جل جلاله باشند که به مصداق آیه الهی:

                                  لئن شکرتم لأزیدنّکم

   اگر هر یک از کارکزار و زائر بخواهند به وظایف خویش توجّه کنند و به حقوق متقابل خویش نسبت به دیگری عمل کنند باید « رعایت حق الناس» را اصل دانسته و در طول سفر پیوسته به آن التفات و عمل نمایند.

   لازم به ذکر است که کارکزار و زائر باید در کنار توجه به صحّت اعمال، به قبولی اعمال و عبادات و زیارات عنایت داشته باشند. کارکزار در کنار مدیریت ، ضروری است خود را زائر هم دانسته تا در نتیجه به وظایف

اداری و حقوقی خویش بیش از انتظار اهتمام بورزد، که در آن صورت زائر را بر خود محقّ دانسته و نسبت به رعایت حقّ الناس تلاش مضاعفی خواهد نمود.

    رعایت حق الناس یکی از مهم ترین ابعاد سفر زیارتی به شمار می رود که بدون جبران حقوق مردم بر فرد زایر ، اعمال و عبادات فرد هرگز به درجه مقبولیت نایل نخواهد شد.

روایت شده که روزی پیامبر اعظم ‏(ص) نگاهی به کعبه کردند، سپس فرمود:

       مرحباً بالبیت ما أعظمک و أعظم حرمتک علی الله واللّه للمؤمن أعظم حرمةً منک

    مرحبا و آفرین بر خانه خدا. چقدر بزرگ و با شکوه و جلال هستی و چقدر حرمتت، نزد خداوند، بزرگ و با شکوه است، ولی به خدا سوگند، حرمت مؤمن [نزد خدا] از حرمت تو بزرگ تر و بیش تر است.
از این روایت استفاده می شود که احترام برادر مومن بالاتر از خانه کعبه است و همچنین رعایت این احترام نیز اجری بزرگتر از احترام به خانه کعبه در پی خواهد داشت، حرمتی که در احادیث پیامبر اکرم و ائمه اطهار از آن نام برده شده است، قطعا حقوقی را به دنبال خواهد داشت که باید در تمامی شئون زندگی انسان مورد توجه قرار گیرد.

امام صادق علیه السلام در این زمینه می فرمایند: «
 ما عندَاللهُ بِشَی ءٍ اَفضَل مِن اَداء حَقَّ المومن » ؛ هیچ عبادتی برتر از اداء حق مومن نیست.


    از سوي دیگر توجه به اين نکته ضروری است که بسیاری از عباداتی که بنده مومن انجام می دهد، بدون توجه به رعایت حقوق دیگران با مشکل مواجه شده و در مقبول افتادن آنها تردید جدی وجود خواهد داشت.
رعايت حق الناس در مسايل اقتصادي يكي از مهم ترين مصادیق اين موضوع است، فرد زایر از زمانی که خود را در آستانه ورود به شهرهای مقدس مکه و مدینه و عتبات و... می بیند، سعی در جبران حقوق مردم

می کند، این موضوع در کسب حلاليت از مردم، جبران بدهکاری های نقدی و حقوق ضایع شده از مردم به دست وی، آشتی با افرادی که با آنها خصومت داشته و همچنین پرداخت خمس و زکات مال که از مصاديق حق الناس و حق الله به شمار می رود، نمود پیدا می کند. تاكيد اسلام بر رعايت حق الناس آن چنان موكد است كه در روايات آمده است كه آن گاه كه انسان از گناهان پيشين خود به درگاه الهي توبه مي‏كند، تا زماني كه حقوق ضايع كرده مردم را ادا نكند، توبه‏اش پذيرفته نخواهد بود. يعني خدا حق خود را در كوتاهي‏ها و تقصيرها در شرايطي كه نشانه‏هاي ندامت واقعي در فرد مسلمان آشكار شود، مي‏بخشد، اما حق مردم را در هيچ شرايطي جز در صورت جبران حق نخواهد بخشيد. 
با توجه به اهمیت سفر حج عمره و تمتع و.....و همچنین حضور فشرده تعداد زیادی از زایران در مکه مکرمه و مدینه منوره و.... توجه به موضوع رعایت حق الناس و مصادیق آن در این سفر معنوی اهمیتی دو چندان پیدا می کند، حقوقی که گاه در حال معنوی زایران ناخواسته از توجه آنها مغفول مانده و باعث کاستن از ارزش معنوی عبادات آنها می شود.

     یک کارکزار موفق و متعهّد ضروری است در راستای نیل زائر به بهروری از اماکن زیارتی و در نهایت رسیدن به مرتبت عالی انسانی به برکت سفر معنوی زیارتی پیوسته تذکراتی را با زبانی لیّن و نرم داشته باشد  که رعایت آن توسط زائر نیز از وظایف زائر محسوب می شود از آن جمله:

 

حقوق همسفر :

     اسلام همواره بر کوچکترین و گذراترین اجتماعات انسانی با نهایت دقت نگریسته است، یکی از ابعاد حقوق متقابل فرد بر اطرافیان خود رعایت حقوق همسفر است، امام صادق در این زمینه

 می فرمایند: انّ من صَحِبَ مومنا اربعین خطوةً سأله الله عنه یومَ القیامة ( اگر کسی با مؤمنی چهل قدم همراه باشد خداوند از او در قیامت سوال میکند.) 
رعایت حقوق همسفران در این سفر نه چندان کوتاه و تلاش برای آزرده نکردن آنها یکی از مهم ترین وظایفی است که بر دوش زایر قرار داده شده است، در این زمینه دقت ائمه اطهار و بزرگان دین تا حدی است که حتی در زمینه پیاده و سوار بودن نیز رعایت مساوات با همسفر خود را داشتند، آداب غذا خوردن، آداب سخن گفتن متین، حفظ حقوق زن و مرد در مسافرت، امتناع از سپردن کارهای خود به دیگران و خودداری از آزردن دیگران از دیگرمسایلی است که همواره باید مورد توجه زایران قرار گیرد. در این زمینه روایات زیادی از بزرگان دین نقل شده است.

 

حقوق متقابل در اماکن زیارتی :

      یکی از مهم ترین ابعاد حقوق متقابل انسان ها در سفر به مکه مکرمه و مدینه منوره و عتبات و 000 به اماکن زیارتی مربوط می شود که عمدتا تجمع افراد در آنها بالا بوده و از همین رو رعایت این حقوق جنبه مهم تری به خود می گیرد. دقت در تردد در مکان های شلوغ، خواندن آرام دعا و قرآن و کتب ادعیه ، پرهیز از خودخواهی در استفاده از اماکن خاص زیارتی، رعایت حدود و حرمت اسلامی در باب زن و مرد، همه و همه از مسایلی است که در این سفرها باید مورد توجه و دقت قرار گیرد.

      زایران اماکن متبرکه مخصوصا در مکه مکرمه که جزو حرم امن الهی محسوب می شود، باید از برخورد، اهانت و پرخاش به دیگران خودداری کرده و رعایت مسایل اخلاقی را در تعامل با دیگران مدنظر داشته باشند، رفتارهای زشت و زننده در خیابان ها و بازارها، اشتغال بیش از حد به خرید و گشت
  گذار در خیابان ها از دیگر عواملی است که باعث کاسته شدن از اجر معنوی این سفر زیارتی خواهد بود.
حجاج و زایران باید از خواندن ادعیه و نمازهای خود با صدای بلند به نحوی که به دیگران آزار برساند، خودداری کنند و در ترددهای خود در این اماکن نهایت دقت را نموده تا خسارتی به افراد و لوازم همراه آنها وارد نشود.

حقوق متقابل مهمانان خانه خدا و خادمان آنها
    از دیگر اقشاری که زایران و حجاج به صورت خاص با آنها در ارتباط هستند، خادمان ضیوف الرحمان در هتل ها و مراکز حمل و نقل هستند که همواره برای برگزاری مناسب مراسم زیارتی زایران در سعی و تلاش هستند، یکی از مصادیق حقوق متقابل این افراد
  نیز تعامل مناسب با آنان همراه با انتقال حس کرامت و ادب در قبال آنها است و در مقابل کارکنان و خادمان نیز باید تمام تلاش خود را برای خدمت رسانی بیشتر و بهتر به زایران خانه خدا به کار گیرند.
      رعایت تمامی ابعاد حقوق متقابل انسان ها در جامعه اسلامی یکی از معیارهایی است که می تواند مصداق واقعی ایجاد مدینه فاضله در جامعه اسلامی گردد و مسلمانان را در میان تمامی جوامع بشری به نمونه هایی قابل توجه و الگو برداری تبدیل کند.

    در پایان لازم به یادآوری است که ریاست محترم حج و زیارت کشور ، تأمین حقوق زائران را بسیار مهم دانسته و اظهار کردند: اگر افراد شایسته را در خدمت به مردم انتخاب نکنیم، به زائران خیانت کرده ایم، باید خودمان به تعهدات عمل کنیم.(روزنامه جمهوری اسلامی، 90/4/6)

امّا نکته مهمّ :

لازم است برای دستيابي به الگوي مناسب، كارآمد و اثربخش در زمينه مديريت و فرايندهاي كلان حج و عتبات تلاش مضاعف شود ، تلاش براي طراحي ساختار و بهسازي و روان سازي روابط درون و برون سازماني؛ چابك سازي و كوچك سازي متناسب با شرايط و اهداف و مقتضيات طراحي شده ؛ شناخت مسائل، چالش ها و موضوعات بنيادين و راهبردي در عرصه هاي متفاوت و تلاش براي تدوين و تحليل دقيق هر يك از اين موضوعات؛ ارزشيابي موثر از برنامه ها، اقدامات و روند اجراي سياست هاي طراحي شده با هدف اصلاح اشكالات، كاستي ها و رفع نواقص و كمبودهاي احتمالي ، همچنين جذب منابع سازماني ، و پشتيباني موثر و كارآمد اداري و مالي از واحدهاي گوناگون ، تلاش براي دستيابي به ميزان اثربخشي و كارآمدي اقدامات و برنامه هاي فرهنگي و آموزشي انجام شده در فرايند در موسم و يا قبل از آن به منظور برآورد از ميزان اثربخشي آن از وظایف سازمان حج و زیارت کشور و بعثه مقام معظم رهبری به نظر رسیده تا یک کارکزاز متعهد و مشتاق به خدمت بتواند به وظایف محولّه عمل و نسبت به زائر خدمات رسانی بیشتری داشته باشد، و در نتیجه برنامه های فرهنگی حج و عتبات و سوریه در محيطي آرام، صميمي و سرشار از روح معنويت و عبوديت به پيشگاه حضرت باري تعالي و حضرات معصومین(ع) برگزار گردد

برگرفته از وبلاگ شخصی نقی سنائی

گلدان...
ما را در سایت گلدان دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : گل گلدون goldan بازدید : 516 تاريخ : يکشنبه 17 ارديبهشت 1391 ساعت: 23:42