تحلیل ترانه ی چهارشنبه سوری

ساخت وبلاگ
غروب    یکرنگی ما      سرک کشید    تو کوچه ها
روزای    دل مرده و سرد      رفت و     به جاش گرمی اومد

اون همه شب سرمه کشید         یه بار به جاش سرخ و سفید
از اون همه شب یه رنگ              یخ زده حتی دل سنگ

آتیشو      از توی خونه        بیار     تو کوچه بمونه
سرخی رو    از اون بگیرن       زردا    بسوزن بمیرن

آتیش بیافته تو دله      هر چه پلید و باطله
گرگر خنده سر بده       غم دلا رو پر بده


آتیش بیافته تو دله      هر چه پلید و باطله
گرگر خنده سر بده       غم دلا رو پر بده



ترانه ی چهارشنبه سوری
ترانه سرا : مزدا شاهانی
از آلبوم مترسک کاوه یغمایی

برای دانلود این ترانه اینجا را کلیک کنید

توصیف واج شناختی :
جمله ها با قافیه تمام میشوند . این قافیه به صورت تک واج ، جفت واج ، سه واج ، چهارواج و شش واج است. هر چه به سمت انتهای ترانه نزدیک میشویم ، خوشه ی قافیه ساز بزرگتر میشود.
بار  هماهنگی ریتم و کلام  روی واکه هاست . در این میان واکه ی دوم در عبارات (( غروب ، روزای ، رفت و ))  به دلیل کوتاه بودن خوشه ی آوایی ، نتوانسته است به خوبی ریتم را انتقال دهد. اما هرچه به انتهای ترانه نزدیک میشویم ، هماهنگی ریتم با کلام بیشتر دیده میشود . در انتهای بند دوم ، کاوه به سبک خوانندگان راک انگلیسی خوان، سکته ی ایجاد شده را به طرزی هنرمندانه جبران میکند.

توصیف واژه شناختی :
این ترانه  شامل 75 واژه میشود. ساخت غالب این واژه ها ساده است.
واژه های مرکب : (( یکرنگی ، دل مرده ، یه رنگ . ))
 واژه های استفاده شده  ریشه ی فارسی دارند به جز سه واژه ی : (( غروب ، باطله ، غم ))

توصیف نحوی :
ساخت این ترانه به صورت جمله هاییست که دو به دو به دنبال هم آمده اند. ساخت جمله ها بسیار ساده است و الگوهای (( فاعل + فعل )) و (( فاعل + فعل + مفعول )) تنها الگوهای این ترانه هستند.
از هشت جمله ی ترانه ، فقط در یک جمله حذف فعل دیده میشود :
اون همه شب سرمه کشید         یه بار به جاش سرخ و سفید

توصیف معناشناختی :
 بعضی واژه ها در معنایی غیر از معنای اول خود به کار رفته اند و استفاده ی استعاری از واژه ها زیاد دیده میشود.
واژه هایی که در معنایی غیر از معنای اول به کار رفته اند : (( یخ زده ، آتیش ، سرخی ، زردا ، بسوزن ، بمیرن ، بیافته ، دله ، گرگر ، پر ( در  پر بده).))
واژه هایی که از آنها استفاده ی استعاری شده است : (( غروب ، سرمه ، سرخ ، سفید ، یه رنگ ، آتیش ( در آتیشو) ، سرخی ، زردا ، بسوزن ، بمیرن ، آتیش ( در آتیش بیافته ) ، گرگر ، پر ( در پر بده ) . ))

توصیف کاربرد شناختی :
اکثریت غالب واژه ها و عبارات  این ترانه   محاوره ای هستند،تنها((یکرنگی ، دل مرده ، پلید ، غم))   در محاوره کمتر شنیده میشوند.  استفاده ی استعاری که از ویژگیهای زبان محاوره هست در این ترانه به خوبی دیده میشود.

نتیجه :
این ترانه ی راک با داشتن ساختار جمله بندی منظم ، ساخت نحوی و صرفی ساده ، نوع  استعاره پردازی و انتخاب واژه ها ، کاملا به بافت گفتگوی محاوره نزدیک است و به همین خاطر صمیمی و گرم به نظر میرسد .
افزایش سرعت یا تمپو در دو بند آخر و همخوانی ساتگین یغمایی با کاوه در بند آخر ، باعث افزایش بار هیجانی ترانه شده است. ولی در ابتدای ترانه ، کار اندکی نچسب جلوه میکند.
با وجود اینکه متن ترانه دو بار عینا تکرار میشود اما این تکرار به هیچ وجه ملال آور نیست. حتی پس از شنیدن چندباره ی ترانه ، ذهن ارتباط معنایی بیشتری با آن برقرار میکند.
کاوه یغمایی طوری این ترانه را خوانده که انگار دارد دکلمه اجرا میکند. شاید اشکال از هماهنگی ترانه با موسیقی باشد ولی خیلی جاها حس لازم پشت واژه ها دیده نمیشود. این امر به صورت یکنواخت در تمام ترانه دیده میشود و اگر موسیقی و کلام نبود شاید این ترانه غیر قابل تحمل میشد. البته کاوه همانند پدرش کورش هنرمند بزرگیست و این اثر را در ابتدای راه پرپیچ و خم حرفه ی خود اجرا کرده است.

گلدان...
ما را در سایت گلدان دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : گل گلدون goldan بازدید : 556 تاريخ : پنجشنبه 3 فروردين 1391 ساعت: 14:44